Nadciśnienie tętnicze jest
bardzo groźną chorobą, nazywaną cichym zabójcą. Niesie ze sobą ryzyko wielu
poważnych powikłań. Tylko szybkie rozpoznanie choroby i wdrożenie odpowiedniego
leczenia pozwala ich uniknąć.
W celu szybkiego postawienia diagnozy nadciśnienia tętniczego, konieczne są przede wszystkim regularne pomiary kontrolne. Nadciśnienie tętnicze jak wspomnieliśmy wcześniej nazywane jest cichym zabójcą, ponieważ rozwija się w sposób utajony. W naszym artykule zwracamy szczególną uwagę na czynniki ryzyka rozwoju nadciśnienia tętniczego i w razie ich występowania dokonywać jego pomiaru tak często, jak zaleci lekarz.
Czynniki ryzyka nadciśnienia tętniczego
niemodyfikowalne, czyli niezależne od
nas to:
Wiek – zarówno u kobiet, jak i
mężczyzn ryzyko nadciśnienia tętniczego gwałtowanie wzrasta z każdym rokiem
powyżej 40. roku życia. Udowodniono, że u mężczyzn rozwój nadciśnienia
następuje częściej w średnim wieku (ok. 45. roku życia), natomiast u kobiet
problemy z nadciśnieniem pojawiają się częściej po 65. roku życia.
Obciążenie rodzinne to
drugi niezwykle ważny czynnik ryzyka nadciśnienia, na który nie mamy wpływu.
Ryzyko rozwoju i powstania nadciśnienia tętniczego u osób, których rodzina
choruje na nadciśnienie jest prawie kilka razy wyższe niż u osób bez obciążenia
rodzinnego. Geny i czynniki środowiskowe, które są wspólne z krewnymi stanowią
jedne z głównych przyczyn zbyt wysokiego ciśnienia krwi.
Czynniki
modyfikowalne ryzyka nadciśnienia tętniczego, na które mamy znaczący
wpływ:
Otyłość i nadwaga –
zwiększona masa tkanek wymaga od układu krążenia intensywnej pracy, by zapewnić
wszystkim komórkom organizmu odpowiednią natlenienie i dostarczenie składników
odżywczych. Wzmożona praca układu krwionośnego prowadzi do wzrostu ciśnienia krwi
i w konsekwencji do rozwoju nadciśnienia tętniczego.
Palenie papierosów w
sposób znaczący wpływa na rozwój nadciśnienia. Nikotyna zawarta w dymie
papierosowym bezpośrednio prowadzi do wzrostu ciśnienia krwi w trakcie palenia
i przez pewien czas po jego zakończeniu. Powoduje trwałe uszkodzenia naczyń, skutkujące
zwężeniem tętnic i w efekcie doprowadzając do ze stałego wzrostu ciśnienia
tętniczego.
Brak ruchu i deficyt aktywności fizycznej jest
jednym z głównych czynników otyłości i insulinooporności (brak wrażliwości
tkanek na insulinę), która może doprowadzić do rozwoju cukrzycy typu 2.
Wymienione te czynniki (nadmierna masa ciała ,insulinooporność, cukrzyca typu
2.) mają negatywny wpływ na wartość ciśnienia tętniczego krwi. Dodatkowo osoby,
które nie są aktywne fizycznie, mają tendencję do stałej, przyspieszonej pracy
serca ( tachykardii), co również podnosi ciśnienie tętnicze krwi.
Stres – sytuacje stresogenne
prowadzą do szybkiego wzrostu ciśnienia krwi oraz przyspieszenia pracy serca.
Przewlekły, permanentny stres powoduje dokładnie takie same skutki i może
doprowadzić do utrwalonego nadciśnienia tętniczego.
W celu ograniczenia ryzyka wystąpienia nadciśnienia
tętniczego oraz jej bardzo groźnych powikłań należy zmienić tryb życia–
spróbować skończyć z nałogami, zadbać o zdrową dietę oraz odpowiednią aktywność
fizyczną. Należy również regularnie mierzyć ciśnienie tętnicze – szczególnie,
jeśli w rodzinie występowały przypadki chorób przewlekłych. Dzięki takiemu
postępowaniu można znacznie zmniejszyć ryzyko nie tylko nadciśnienia tętniczego
i jego groźnych powikłań , ale także wielu innych groźnych chorób takich jak
między innymi cukrzyca typu 2-go.